Mandarynka

Mandarynka (Citrus reticulata)

Mandarynka jest znana przede wszystkim z pomarańczowych, słodkich, łatwych do obrania owoców. Rosną one na gęstym krzewie lub drzewie o drobnych, błyszczących liściach i pojawiających się na wiosnę białych kwiatach.

Kwiaty mandarynki Karlik są pozbawione pyłku, a owoce zawiązują się bez zapylenia. Podobne zjawisko zachodzi u mandarynek satsuma.

Odmiany mandarynki

Rodzina mandarynek jest wyjątkowo liczna, dzieląca się na wiele grup i odmian oraz krzyżówek z innymi cytrusami. Stosując najprostszy podział, możemy wyróżnić:

• klasyczne mandarynki (odm. Ponkan, Gold Nugget, Pixie i wiele innych) – zaliczymy tu większość istniejących odmian,
• śródziemnomorskie mandarynki o drobnych, smacznych owocach (odm. Willowleaf (Deliciosa)),
• klementynki, znane wszystkim z półek sklepowych (odm. Clemenules, Marisol, Fina i wiele innych) – tak na prawdę klementynka wywodzi się od mandarynki śródziemnomorskiej i pomarańczy słodkiej
• pochodzące z Japonii mandarynki satsuma o beznasiennych owocach i podwyższonej mrozoodporności (odm. Miyagawa Wase, Okitsu Wase, Owari, Silverhill i inne) – więcej o tej grupie można przeczytać w artykule Mrozoodporne mandarynki,
• inne (pozostałe grupy mandarynek, często niespokrewnione ze sobą: bardzo drobna i słodka Kishu, King o dużych owocach, kwaśne mandarynki Sunki, Cleopatra, Shekwasha i inne)

Jak widać jest ich na prawdę wiele. Co więcej, powstały krzyżówki mandarynki z innymi cytrusami, szczególnie z pomarańczą słodką – tangor i z grejpfrutem – tangelo. Tangorem jest też wspomniana klementynka, jednak ponieważ:

1. jest mniejsza od pomarańczy,
2. ma cienką skórkę,
3. łatwiej się obiera,

zaliczamy ją do mandarynek. Również owoce tangelo (odm. Minneola) bywają z podobnych względów sprzedawane jako mandarynka.

Owoce tangelo bardziej przypominają mandarynkę, niż grejpfruta.

Owoc tangelo Thompson w przekroju.

Cytrusa o pomarańczowych, niedużych i łatwych do obrania owocach możemy więc nazwać mandarynką, niezależnie od pochodzenia.

Mandarynka w doniczce

Mandarynka w doniczce czuje się dobrze. Większość odmian ma zwarty pokrój, dzięki czemu drzewko łatwo się formuje. Owoce zebrane z własnej rośliny sprawiają wielką satysfakcję.

Jak dbać o mandarynkę w doniczce?

Mandarynka ma wymagania zbliżone do reszty cytrusów. W sezonie lubi ciepło i słońce, a w okresie zimowym – chłód. W trakcie sezonu zapewnijmy jej więc jak najwięcej światła, a najlepiej będzie ją wystawić na świeże powietrze. W razie potrzeby możemy ją przycinać i formować koronę według uznania, mandarynka dobrze to znosi. Natomiast na zimę przenieśmy roślinę do pomieszczenia o obniżonej temperaturze (optymalnie od 5 do 15 st. C) – mandarynka wymaga takiego zimowania żeby prawidłowo owocować. Jeżeli spędzi zimę w cieplejszych warunkach, na wiosnę może nie zakwitnąć.

Mrozoodporność

Odporność na mróz klasycznych mandarynek i ich krzyżówek jest przeciętna, choć nieco wyższa, niż u cytryny. Dorosłe drzewo powinno wytrzymać krótki spadek temperatury do -6 st. C. Temperatura utrzymująca się poniżej zera przez dłuższy okres jest dla mandarynki niebezpieczna.

Na zdjęciu dojrzewające owoce mandarynki Karlik. Ta odmiana ma podwyższoną odporność na mróz.